Cây nứa là tên nông dân gọi chung cho các loại cây thuộc họ tre, cây tre nứa có thành thân mỏng. Cũng giống như các loại tre khác, có thân dạng búi và lớn quanh năm.
Ngoài giá trị dinh dưỡng cao, cây nứa còn là nguyên liệu thân thiện với môi trường trong xây dựng, công nghiệp và nông nghiệp.
Đặc điểm hình thái cây tre nứa
Thân
Với Cây nứa cây trưởng thành sẽ có chiều dài từ 10m đến 15m có nhiều lóng, cây sẽ thẳng đứng với cây trưởng thành, đường kính thân khoảng từ 4cm – 6cm. Lóng tre nứa dài từ 30cm đến 90cm. Vách nứa mỏng khoảng 0,2cm – 0,6cm.
Cành
Những chiếc măng nhỏ, hay còn gọi là càng nứa nhỏ mềm mọc ra từ thân cây. Mỗi đốt có nhiều nhánh và kích thước cảnh trung bình từ 50cm đến 70 cm.
Lá
Lá hình mác. Phiến lá dài trung bình 10-30cm, rộng trung bình 3-7 cm. Lá nhọn và hơi nghiêng sang một bên. Mặt lá có gân nổi rõ, cuống lá dài 0,2-0,7 cm. Mặt dưới phiến lá có lông mịn bao phủ.
Mo
Mo cây tre nứa cao từ 22-24 cm và được bao phủ bởi lớp lông trắng mịn. Mép mo có lông dài và cao ở hai đầu. Các bẹ dài khoảng 34cm và kệ trên rộng bằng 1/3 chiều rộng của kệ dưới.
Phiên mo có dạng thon, cao khoảng 7,5 cm đến 9cm, đầu hẹp và bề ngang trung bình từ 2,2 cm đến 2,4 cm. Mặt trong các phiên mo được bao phủ bởi lớp lông mịn, ở phía đáy lớp lông này chúng cứng hơn và dài hơn.
Hoa
Hoa tre nứa có màu vàng nhạt. Nhị hoa thì màu vàng tươi, có bao phấn bên trong. Hoa mọc thành chùm từ các đốt thân. Bao hoa không phát triển.
Phân bố cây nứa
Theo kết quả điều tra rừng quốc gia, ở nước ta cây nứa phân bố từ Bắc vào Nam ở hầu hết các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An và các khu vực Tây Nguyên như Đắk Lắk, Kon Tum, Lâm Đồng là những vùng có lượng cây tre nứa phân bố nhiều nhất.
Ứng dụng cây tre nứa
Giống như các loại cây khác trong họ tre, cây nứa có rất nhiều công dụng, có thể kể đến như:
Nghề sản xuất: Cây tre nứa dùng để làm thúng, rổ, rá, sản xuất nông cụ, sản xuất cọc ép, bè nổi, cán cày, cán cuốc, xẻng… phục vụ đời sống hàng ngày và sản xuất nông nghiệp của người nông dân. Thi công chuồng trại, lán, phên tre, vách ngăn, ốp tường, hàng rào, tiểu cảnh,.. Giúp ích cho ngành xây dựng.
- Trong lĩnh vực nội thất, vật liệu tre nứa được sử dụng làm bàn, ghế, tủ, giường tre, sofa, tủ đầu giường, kệ bếp, kệ, đèn tre, v.v.
- Trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ, tre nứa được chế biến thành lưỡi cày, sọt tre, hộp các tông, đồ lưu niệm, v.v.
- Trong chế độ ăn uống, măng được dùng để xào, nấu, ngâm chua rất ngon.
Ngoài ra, các thanh tre nứa còn được dùng để làm món cơm lam mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Trong công nghiệp, tre được dùng để làm giấy, ván ép, chất đốt, v.v…